Βερανζέρος, "...κάτω από τον ουρανό σου Ελλάδα... ήρθα να πεθάνω"




         Το Φανταστικό Ταξίδι

 Χινοπωριάζει και ο βροχερός καιρός
μου φέρνει καινούργια οδύνη,
Πάντα πονώντας, πάντα δειλός,
βλέπεω το κέφι μου ν' αργοσβήνει.
Μακριά από τη Λουτέτσια* τη λασπερή,
γαλανόν ουρανό να βλέπω επάνω.
Την Ελλάδα ονειρευόμουν από παιδί,
εκεί, εκεί θα ήθελα να πεθάνω.



Ομήρου μετάφραση μου είν' περιττή,
ναι, Έλλην υπήρξα, φίλος του Πυθαγόρα.
Μάνα μου η Αθήνα τη χρυσή εποχή,
στου Σωκράτη τη φυλακή πήγα μπονόρα,
είδα του Φειδία το έργο το θαυμαστό,
τον Ιλισό στ' άνθη είδα κει χάμω
εξύπνησα τις μέλισσες στον Υμηττό,
εκεί, εκεί θα ήθελα να πεθάνω.

Θεοί! Μια μέρα να με θαμπώσει αρκεί
εκεί ο ήλιος και την καρδιά να φλογίσει !
Η Λευτεριά που χαιρετίζω πέρα εκεί
κράζει :  Τράχα, Θρασύβουλος έχει νικήσει.
Πάμε! πάμε! Στη βάρκα σήκωσαν τα πανιά.
Θάλασσα, βοήθα με καιρό να μη χάνω,
 άσε τη Μούσα μου ν' αράξει στον Πειραιά,
 εκεί, εκεί θ ήθελα να πεθάνω.

Στην Ιταλία ο ουρανός έχει ομορφιά,
μα η υποδούλωση τον σκοτεινιά ζει.
Βαρακάρη, τραβά κουπί για πιο μακριά,
πάε κει κάτω π' άλλη μέρα χαράζει.
Τι είν' αυτά τα νερά, η άγρια βραχοκορφή ;
το λαμπρός ήλιος στραφταλίζει στην άμμο ;
Η τυραννία ξεψυχά στην ακτή,
εκεί, εκεί θα ήθελα να πεθάνω.

Στέρξε έναν αλλόφυλλο να δει το γυαλό,
θεά Αθηνά, και δος μου δύναμη στη φωνή.
Για τη χώρα σου αφήνω ουρανό ελεεινό
όπου το πνεύμα από τους ρηγάδες πισωδρομεί.
Τη λύρα μου φύλαξε, έχει κατατρεχτεί,
κι αν με τα τραγούδια μου θα σε ευφράνω,
η τέφρα μου με αυτή του Τυρταίου ας ενωθεί,
κάτω από τον ουρανό σου ήρθα για να πεθάνω.



 


                Ψαρά

 Αλλάχ! Θριαμβεύουμε! Δόξασμα στον Προφήτη!
Σ' αυτό το βράχο στήνουμε την παντιέρα.
Οι φυλακές του κάνοντας την ήττα τους νίκη
τίναξαν τις ντάπιες του και πέσαν κει πέρα.
Θριαμβεύουμε και το τρομερό σπαθί
θα σιγυρίσει αυτούς που σταυρό προσκυνούν.
Θα ξολοθρέψουμε την τρανή τη φυλή:


Δεν μπόρεσες, Χιό, να σώσεις ένα λεβέντη
να 'ρθεί να ξιστορήσει τη συφορά σου;
Τα ψαρά έντρομα υπόκυψαν στον αφέντη.
Πού 'ναι οι γιοι, τ' αρχοντικά, τα χωριά σου;
Όταν στο ρέμπελο το νησί πανούκλα
έπεσε στους νεκρούς, ήταν για μας απειλή,
κι αυτοί που πέθαιναν λέγαν: Συ έλειπες, κούκλα.
Η χριστιανοί Μοναρχία δεν θα μας γδικηθεί.

Όμως στη Χιό ξαναρχίζει το ραβαΐσι,
τα Ψαρά πέφτουν και να ποιος τα βοηθάει!
Στο σεράι πόσα κεφάλια θε να μετρήσει
όποιος χριστιανός αποσταλμένος θα πάει;
Στο πλιάτσικο! χρυσάφι! γυναίκες! κρασί!
Παρθένες, προσμετρά στα κάλλη η προσβολή,
θα σας ξαγνίσει την ψυχή μετά το σπαθί:
Η χριστιανή Μοναρχία δε θα γδικηθεί.

Η σκλάβα Ευρώπη είπε συλλογισμένη:
Ας λευτερωθεί ένας λαός! Και ξαφνικά...
Ειρήνη! κραύγασαν με φωνή οργισμένη
οι αρχηγοί π' ο θεός τούς περιφρονά.
Ο Μπάιρον ήταν εν' απευκταίο κακό,
τους είδαν να γελάν όταν στον τάφο 'χε μπει.
Του Χριστού πάμε να βρομίσουμε το ναό,
η χριστιανή Μοναρχία δε θα μας γδικηθεί.

Στην οργή μας τίποτα δεν θα μας σταματάει:
Παν' τα Ψαρά, τα 'χει ο θεός αφανίσει.
Στα ερείπια ο νικητής ακουμπάει,
το αίμα σκέφτεται π' απομένει να χύσει.

Κι η Πόλη μιαν μέρα να δει με χαρά
να κρέμονται από τα κατάρτια όλοι οι Γραικοί!
Να θάψουμε την Ελλάδα αυτή τη φορά:
Η χριστιανή Μοναρχία δε θα μας γδικηθεί.

Έτσι τραγουδούσε αυτή η άγρια ορδή.
Οι Ρωμιοί! ένας βάρβαρος εβρουχήθηλε.
Η αρμάδα τους κατέφθασε στην ακτή,
και το αίμα των Ψαρών εκδικήθηκε.
Ρωμιοί, ενωθείτε! γιατί προδότες μπορεί
την πορεία του θριάμβου σας ν' ανακόψουν.
Ίσως τότε για σας να κλάψουνε οι λαοί
κι οι χριστιανοί ρηγάδες μη σας δικιώσουν.
________________________________________________
Pierre - Jean de Beranger, μετ. Ηλίας Χρόνης 
"Η Ευρωπαική Μούσα στον 19ον Αιώνα" - εκδ. Μαυρίδης



           Σημειώσεις:

* Λουτέτσια, Ρωμαϊκή ονομασία του Παρισιού


* Μπονόρα, Νωρίς, πολύ νωρίς το πρωί - από την ιταλ. φρ. a buonora = το πρωί - πρωί


* Pierre - Jean de Beranger (Βερανζέρος Πέτρος Ιωάννης, Ντιβάλ 1780 – Παρίσι 1857). Γάλλος φιλέλληνας ποιητής. Φιλελεύθερος κατά την περίοδο της Παλινόρθωσης των Βουρβόνων, ύμνησε με συγκίνηση και νοσταλγία τους στρατιώτες του Ναπολέοντα. Φυλακίστηκε μάλιστα δύο φορές για τις βοναπαρτικές του αντιλήψεις. Με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης εκδηλώθηκε ο φιλελληνισμός του Β. σε ποιήματα όπως Το φανταστικό ταξίδι, Τα Ψαρά κ.ά. Πολλά από τα ποιήματά του, τα οποία είχε προσαρμόσει σε δημοφιλείς γαλλικές μελωδίες, μεταφράστηκαν στα ελληνικά. Ο δήμος Αθηναίων τίμησε τη μνήμη του δίνοντας το όνομά του σε μια κεντρική οδό της πόλης.




* φωτό:  Ναός του Απόλλωνα

              "Μετά την καταστροφή των Ψαρών" (133Χ188 εκ.), Νικόλαος Γύζης, 1896, 
                Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη



Διαβάστε: Αν οι αντρειωμένες ψυχές ομονοήσουν
                  Εκεί που κατέβαινε ο Ζευς κ' έσπερνε γυιούς και κόρες
                  Η πόλη που στέκει στου Αιγαίου την ακρογιαλιά
                  Σ' ονείρατα η ζωή μου παραδέρνει
                  "Στη σκλαβιά θα μείνεις Ελλάδα... ή "Ελευθερία ή θάνατος παιδιά μου", θα πεις ?"


  Scholeio.com 

Δεν υπάρχουν σχόλια: